Spis treści
Próchnica – wstęp
Próchnica zębów, zwana także próchnicą dentystyczną, to choroba zębów wywołana działaniem bakterii, głównie bakterii z grupy Streptococcus mutans, które zamieszkują jamę ustną. Choroba ta prowadzi do postępującego zniszczenia twardych tkanek zęba, a w konsekwencji do utworzenia ubytków, zwanych popularnie “dziurami” czy “przebarwieniami”.
Proces tworzenia się próchnicy zaczyna się od demineralizacji szkliwa zębowego, czyli pierwszej warstwy twardych tkanek zęba. Demineralizacja zachodzi, gdy bakterie w jamie ustnej przetwarzają cukry z pożywienia na kwas, co prowadzi do utraty minerałów, takich jak wapń i fosfor. W rezultacie szkliwo staje się bardziej podatne na działanie kwasów i bardziej podatne na rozwój próchnicy.
Statystyki związane z próchnicą zębów w Polsce są alarmujące. Badania wskazują, że aż 90% populacji zmaga się z tym problemem. W wieku 40 lat praktycznie 100% osób boryka się z próchnicą, a już u 7-latków i 3-latków wskaźniki wynoszą odpowiednio ponad 90% i 50%.
Próchnica, będąca chorobą bakteryjną, atakuje płytkę nazębną i rozwija się w wyniku demineralizacji kości zęba. Brak leczenia tego procesu może prowadzić do poważnych konsekwencji, włącznie z utratą zębów.
Etapy powstawania próchnicy
Etap 1 Białe przebarwienia
Początkowy etap to pojawienie się białych plam, wynikających z braku wapna i tworzenia się płytki nazębnej. Wartość fluoru w pastach czy preparatach fluorowych może zatrzymać ten proces.
Etap 2 Rozpad szkliwa
W drugim etapie rozpoczyna się rozpad szkliwa pod powierzchnią zęba, a naturalna remineralizacja nie wystarcza. Zębina staje się podatna na uszkodzenia, a wizyta u stomatologa może być nieunikniona.
Etap 3 Rozpad zębiny
Trzeci etap to rozwój próchnicy w zębinie, zwiększając ryzyko bólu. Często konieczne jest założenie plomby, aby odbudować ząb.
Etap 4 Zajęcie miazgi zębowej
Infekcja miazgi zęba, centralnej tkanki, może prowadzić do bolesnego stanu. Leczenie kanałowe staje się często niezbędne.
Etap 5 Powstawanie ropnia
Powstanie ropnia to etap najbardziej bolesny, z ryzykiem infekcji kości i innych poważnych powikłań.
Etap 6 Utrata zęba
Nieleczona próchnica może prowadzić do utraty zęba, co potwierdza konieczność odpowiedniego leczenia.
Nieleczona próchnica a zdrowie ogólne
Nieleczona próchnica może prowadzić do poważnych konsekwencji dla ogólnego zdrowia, takich jak sepsa, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych czy cukrzyca.
Objawy próchnicy (widoczne i niewidoczne)
Obok widocznych objawów, takich jak dziury w zębach czy przebarwienia, należy zwrócić uwagę na ból, wrażliwość zębów i inne dolegliwości bólowe podczas jedzenia. Objawami mogą być również m.in.:
- ból zęba
- wrażliwość zębów,
- ból podczas gryzienia pokarmu,
- dolegliwości bólowe podczas spożywania zimnych, gorących i słodkich potraw oraz napojów.
Proces tworzenia się ubytków próchnicowych
Tworzenie się ubytków jest procesem stopniowym, wymagającym braku właściwej higieny i działania kwasów na zęby. Zaniedbane ubytki prowadzą do infekcji, a nawet sepsy, dlatego ich leczenie jest kluczowe.
Konsekwencje niewypełnienia ubytku
Zwlekanie z wypełnieniem ubytku może prowadzić do powiększania się, dotarcia do miazgi zęba, większego ryzyka infekcji i utraty zęba. Infekcje nieleczone mogą wpływać na cały organizm, zwiększając ryzyko infekcji ogólnoustrojowej.
Podsumowując, skuteczna profilaktyka oraz szybkie leczenie próchnicy są kluczowe dla utrzymania zdrowych zębów i ogólnego dobrego samopoczucia. Regularne wizyty u dentysty, właściwa higiena jamy ustnej i dostosowana dieta odgrywają kluczową rolę w zapobieganiu powikłaniom związanym z próchnicą.
Podsumowanie
Profilaktyka próchnicy obejmuje regularne mycie zębów, stosowanie nici dentystycznych, ograniczenie spożycia cukrów oraz regularne wizyty u dentysty dla kontroli i profesjonalnego oczyszczania zębów. Wczesne wykrycie i leczenie próchnicy są kluczowe dla zachowania zdrowych zębów.
Zapraszamy do śledzenia naszych social mediów, gdzie regularnie udostępniamy przydatne wskazówki stomatologiczne dotyczące między innymi higieny jamy ustnej. Dbamy o to, aby nasze treści były inspirujące i pomagały utrzymać zdrowy uśmiech. Dołącz do społeczności dbającej o zdrowie jamy ustnej – TUTAJ